ΚΑΝΟΝΕΣ ΣΚΑΚΙΟΥ FIDE 2009 - ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ

Μετάφραση: Βύρων Τσορμπατζόγλου -  Σάββας Μαυρομούστακος
Φιλολογική επιμέλεια: Νίκος Λιάλιας (Φιλόλογος, Καθηγητής Κολεγίου «ΔΕΛΑΣΑΛ»)

Οι Κανόνες Σκακιού της FIDE καλύπτουν το παιχνίδι επί της σκακιέρας.
Το Αγγλικό κείμενο είναι η αυθεντική έκδοση των Κανόνων του Σκακιού,  που  εγκρίθηκε στο 79ο  συνέδριο της FIDE  στην Δρέσδη (Γερμανία), το  Νοέμβριο  του  2008  και θα  ισχύουν  από την 1η Ιουλίου 2009.  
Σ' αυτούς τους Κανόνες οι λέξεις "αυτός", "αυτόν" και "του" (με την κτητική έννοια) συμπεριλαμβάνουν   και  τις λέξεις  "αυτή", και "της".

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Οι Κανόνες του Σκακιού δεν μπορούν  να καλύπτουν όλες τις πιθανές καταστάσεις, που μπορεί να προκύψουν στη διάρκεια ενός παιχνιδιού, ούτε μπορούν να ρυθμίζουν όλα τα διοικητικά θέματα. Για όσες περιπτώσεις δεν ρυθμίζονται με ακρίβεια από κάποιο άρθρο των Κανόνων του Σκακιού, η σωστή απόφαση πρέπει να μπορεί να παρθεί μελετώντας ανάλογες καταστάσεις που εξετάζονται στους Κανόνες. Οι Κανόνες προϋποθέτουν  ότι οι διαιτητές διαθέτουν την απαραίτητη ικανότητα, ορθή κρίση και απόλυτη αντικειμενικότητα.
Ένας πολύ λεπτομερής Κανόνας θα στερούσε από το διαιτητή την ελευθερία του να κρίνει και έτσι θα τον εμπόδιζε να βρει την λύση σε ένα πρόβλημα, που να υπαγορεύεται από την  αμεροληψία, την λογική και τις ειδικές συνθήκες.
Η FIDE κάνει έκκληση προς όλους τους σκακιστές και τις ομοσπονδίες να αποδεχτούν την άποψη αυτή.
Μια Ομοσπονδία-μέλος  είναι ελεύθερη να θεσπίζει πιο λεπτομερείς κανόνες, με την προϋπόθεση ότι :
(α)  δεν  συγκρούονται με  οποιονδήποτε τρόπο με τους επίσημους Κανόνες Σκακιού της FIDE.
(β)  περιορίζονται στην επικράτεια της υπόψη ομοσπονδίας,   και
(γ)  δεν ισχύουν για οποιοδήποτε ματς, πρωτάθλημα, ή προκριματικούς αγώνες της  FIDE, ή τουρνουά τίτλων ή αξιολόγησης της  FIDE.

ΒΑΣΙΚΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ  ΤΟΥ ΠΑΙΧΝΙΔΙΟΥ

Άρθρο 1:  Η  Φύση και ο σκοπός του παιχνιδιού του Σκακιού

1.1 Το παιχνίδι του σκακιού παίζεται μεταξύ δύο αντιπάλων που κινούν εναλλάξ τα κομμάτια τους πάνω σε μια τετράγωνη επιφάνεια που λέγεται "σκακιέρα". Ο παίκτης με τα λευκά κομμάτια αρχίζει το παιχνίδι. Λέμε ότι ένας παίκτης "έχει την κίνηση" όταν έχει  γίνει η κίνηση του  αντιπάλου του.(Βλέπε άρθρο 6.7)

1.2 Ο αντικειμενικός σκοπός (στόχος) κάθε  παίκτη είναι να «επιτεθεί» στον  Βασιλιά του αντιπάλου του με τέτοιο τρόπο, ώστε ο αντίπαλος να μην έχει κανονική κίνηση. Ο παίκτης που επιτυγχάνει το σκοπό αυτό, λέμε ότι έχει κάνει "ματ" τον βασιλιά  του αντιπάλου και έχει κερδίσει το παιχνίδι. Δεν επιτρέπεται  σε ένα παίκτη να αφήνει ή να εκθέτει τον βασιλιά του σε  επίθεση (ενν. απειλή σαχ), ούτε να «παίρνει» τον βασιλιά του αντιπάλου του. Ο παίκτης του οποίου ο  βασιλιάς  έχει γίνει ματ έχασε την παρτίδα.

1.3 Αν η θέση είναι τέτοια που κανένας παίκτης δεν μπορεί να κάνει πιθανό "ματ", η παρτίδα είναι  ισόπαλη.

Άρθρο 2:  Η αρχική θέση των κομματιών στην σκακιέρα

2.1 Η σκακιέρα αποτελείται από 64 ισομεγέθη τετράγωνα σε ένα πλέγμα 8x8,  που είναι εναλλάξ ανοιχτόχρωμα (τα "λευκά" τετράγωνα) και σκουρόχρωμα (τα "μαύρα" τετράγωνα).
Η σκακιέρα τοποθετείται ανάμεσα στους παίκτες έτσι, ώστε το πλησιέστερο γωνιακό τετράγωνο στα δεξιά του παίκτη να είναι λευκό.

2.2 Στο ξεκίνημα του παιχνιδιού ο ένας παίκτης έχει 16 ανοιχτόχρωμα κομμάτια (τα «λευκά κομμάτια») και ο άλλος έχει 16 σκουρόχρωμα  κομμάτια  (τα  «μαύρα» κομμάτια).

Τα κομμάτια αυτά είναι τα εξής:

2.3 Η αρχική θέση των κομματιών στην σκακιέρα είναι η εξής:

2.4 Οι οχτώ κατακόρυφες στήλες τετραγώνων λέγονται «κάθετες». Οι οχτώ οριζόντιες σειρές τετραγώνων λέγονται «οριζόντιες». Η ευθεία γραμμή ομόχρωμων τετραγώνων που τρέχει από μια γωνία της σκακιέρας μέχρι μια παρακείμενη γωνία (διασχίζει τις  εφαπτόμενες  γωνίες) λέγεται "διαγώνιος".

Άρθρο 3:   Οι Κινήσεις των Κομματιών

3.1 Δεν επιτρέπεται να κινήσουμε ένα κομμάτι σε τετράγωνο που κατέχεται από ένα κομμάτι του ιδίου χρώματος. Αν ένα κομμάτι κινηθεί σε ένα τετράγωνο που κατέχεται από κομμάτι του αντιπάλου, αυτό το κομμάτι του αντιπάλου παίρνεται και απομακρύνεται από τη σκακιέρα ως μέρος της ίδιας κίνησης. Ένα κομμάτι λέμε ότι επιτίθεται σε ένα κομμάτι του αντιπάλου, αν το κομμάτι μπορεί να  κάνει  πάρσιμο  στο τετράγωνο  αυτό  σύμφωνα με τα άρθρα  3.2  έως  3.8.
Ένα κομμάτι θεωρείται ότι επιτίθεται σε ένα τετράγωνο, ακόμη και εάν το κομμάτι αυτό δεν μπορεί  να κινηθεί στο τετράγωνο αυτό γιατί έτσι θα άφηνε ή θα τοποθετούσε τον  ομοιόχρωμο βασιλιά  του  σε απειλή επίθεσης. 

3.2 Ο Αξιωματικός μπορεί να κινηθεί σε οποιοδήποτε τετράγωνο κατά μήκος της διαγωνίου στην οποία  βρίσκεται.

3.3 Ο Πύργος μπορεί να κινηθεί σε οποιοδήποτε τετράγωνο  κατά μήκος της κάθετης ή της οριζόντιας στην οποία βρίσκεται.

.

3.4 Η Βασίλισσα μπορεί να κινηθεί σε οποιοδήποτε τετράγωνο κατά μήκος της κάθετης ή
της οριζόντιας γραμμής ή μιας διαγωνίου στην οποία βρίσκεται.

3.5 Κάνοντας τις κινήσεις αυτές ο Αξιωματικός, ο Πύργος ή η Βασίλισσα, δεν μπορούν να κινηθούν πάνω από οποιαδήποτε ενδιάμεσα  κομμάτια.

3.6 Ο Ίππος μπορεί να κινηθεί σε ένα από τα πλησιέστερα τετράγωνα από αυτό που βρίσκεται, αλλά όχι στην ίδια οριζόντια, κάθετη ή διαγώνιο.

3.7 (α) Το πιόνι μπορεί να κινηθεί προς τα εμπρός, στο μη κατεχόμενο τετράγωνο αμέσως μπροστά του στην ίδια κάθετο, ή

  
(β) Στην πρώτη του κίνηση, το πιόνι μπορεί να κινηθεί  όπως στο 3.7.(α) και εναλλακτικά μπορεί να προχωρήσει δύο τετράγωνα κατά μήκος της ίδιας καθέτου,  με την προϋπόθεση  ότι  και  τα   δυο  τετράγωνα δεν είναι  κατειλημμένα, ή

    
(γ) Το πιόνι μπορεί να κινηθεί προς ένα τετράγωνο που κατέχεται από ένα κομμάτι του αντιπάλου, που είναι διαγώνια μπροστά του σε μια διπλανή  κάθετη, παίρνοντας το κομμάτι  αυτό.

(δ) Ένα πιόνι που επιτίθεται σε ένα τετράγωνο που διασχίζεται από πιόνι του αντιπάλου, που έχει προχωρήσει δύο τετράγωνα με μια κίνηση από το αρχικό του τετράγωνο, μπορεί να πάρει αυτό το πιόνι του αντίπαλου, σαν το πιόνι αυτό του αντιπάλου να είχε προχωρήσει μόνο κατά ένα τετράγωνο. Το πάρσιμο αυτό είναι νόμιμο μόνο εφόσον γίνει με την κίνηση που ακολουθεί αμέσως μετά από μια τέτοια προώθηση ,και ονομάζεται πάρσιμο "αν  πασάν "(en   passant ).

(ε) Όταν ένα πιόνι από  την αρχική του θέση φθάσει στην τελευταία οριζόντια, πρέπει να ανταλλάσσεται ως μέρος της  ίδιας κίνησης ,στο ίδιο τετράγωνο, με μια νέα Βασίλισσα, Πύργο, Αξιωματικό, ή ίππο του ιδίου χρώματος. Η επιλογή του παίκτη δεν περιορίζεται σε κομμάτια που έχουν παρθεί προηγούμενα. Αυτή η ανταλλαγή του πιονιού με ένα άλλο κομμάτι ονομάζεται  "προαγωγή" και η επίδραση του νέου κομματιού είναι άμεση.